Cảm nhận chung về sự giàu có của Newcastle có thể được khái quát hóa qua phát biểu của HLV Liverpool Jurgen Klopp. Ông mô tả đội bóng vùng Đông Bắc nước Anh “thừa tiền để làm những gì họ muốn”. Phần lớn cổ phần đội bóng được chủ cũ Mike Ashley bán cho Quỹ đầu tư công (PIF) do Thái tử Saudi Arabia, tỷ phú Mohammed bin Salman đứng đầu. PIF có tổng tài sản ước tính 500 tỷ USD, đủ để biến Newcastle thành “Man City thứ hai” nếu muốn.
Klopp nói: “Không có giới hạn nào cho Newcastle. Xin chúc mừng, vì các đội bóng còn lại trên đời đều có giới hạn”. Klopp nói tới khía cạnh tiền bạc khi Newcastle được đổi chủ, và ông đúng. Những đội thành công nhất thường có hầu bao sâu nhất, và với việc chiếm 80% cổ phần đội bóng, người Saudi có thể khuếch trương sức mạnh tài chính bất cứ khi nào họ muốn, như Man City hay PSG. Và trong hầu hết các trường hợp, tiền mua được thành công
Cách Newcastle chi tiêu sau khi đổi đời chứng minh cho điều Klopp nói. Chỉ riêng trong tháng 1/2022, đội bóng này chi ra 104 triệu USD – nhiều hơn tất cả – để tăng cường lực lượng. Đang ở khu vực phải xuống hạng, họ trụ hạng và tiếp tục ném 232 triệu USD để mua cầu thủ trong kỳ chuyển nhượng Hè 2022, với ngôi sao đắt giá nhất là Alexander Isak – trị giá 70 triệu USD, đến từ Sociedad.
Newcastle hiện đứng thứ tư trên Ngoại hạng Anh, vừa hạ Tottenham 2-1 ở vòng 13 để rút cách biệt với đối thủ xuống hai điểm. Từ một đội có khả năng rớt hạng, Newcastle đã đến nấc thang này, và không gì phủ nhận được giá trị mà tiền bạc đã mang về cho đội bóng. Cuộc đua top 4 có thêm một ngựa chiến mới chỉ sau hai kỳ chuyển nhượng. Một lần nữa ý kiến của Klopp lại được nhắc đến như là chỉ dấu cho sự lột xác của một CLB. Ông đã hoàn toàn thực tế.
Nhưng tiền không phải tất cả vấn đề. Mọi thứ đều cần được đặt trong tổng thể, tiền cũng vậy. Trong hai kỳ chuyển nhượng trước khi được bán cho người Saudi, đội bóng áo sọc trắng đen chỉ mua duy nhất Joe Willock từ Arsenal. Lõi đội hình không đổi kể từ lần họ thăng hạng năm 2017. Họ cũng không phải dạng đội bán để mua, vì thật sự họ không còn gì để bán. Vung tiền vào một đội thế này là điều tất nhiên phải làm với các ông chủ mới, khi họ được đầu tư dưới mức tối thiểu. Điều đó có nghĩa là tiền bạc, ở đây, đóng vai trò “chỉnh sửa” cho những gì đã có, thay vì đẩy Newcastle lên một tầm mới.
Sự thật trong thắng lợi 2-1 trước Tottenham – trận đấu mà HLV Eddie Howe tự nhận là “có lẽ hay nhất” từ ngày ông dẫn dắt CLB – không chỉ là cột mốc cho thấy Newcastle đã được nâng cấp thế nào, mà còn là họ đã ổn định ra sao. 6 thành viên của đội hình chính hôm đó – chiếm hơn một nửa – gia nhập Newcastle trước cả HLV Howe, và tất nhiên, cũng trước khi những bao tải tiền rơi xuống.
Tiền đạo Miguel Almiron hiện ghi nhiều bàn hơn Gabriel Jesus và Mohamed Salah ở Ngoại hạng Anh mùa này. Fabian Schar, có giá chỉ 3,5 triệu USD, là phần quan trọng của hàng thủ chắc chắn nhất giải. Joelinton đại diện cho những anh chàng vô danh tự nâng cấp bản thân trong bước chuyển giao lịch sử của Newcastle. Sean Longstaff trở lại là một tiền vệ cơ động, sau khi được đẩy lên cao dưới thời Rafa Benitez. Willock là nguồn năng lượng vô tận khi đá tiền vệ con thoi. Callum Wilson, một phần quan trọng của đội từ trước đó và là trò cũ của Howie tại Bournemouth, duy trì vị thế của anh khi đội bóng đổi đời.
Có tiền không đồng nghĩa với việc không cần sáng tạo. Dan Burn đá hậu vệ trái trước Tottenham. Newcastle mua anh từ Brighton & Hove Albion, nơi hậu vệ 30 tuổi này không có chỗ đứng. Nick Pope, thủ môn bắt như lên đồng gần đây, gia nhập đội sau khi Burnley xuống hạng với giá ban đầu chỉ 3,5 triệu USD. Họ không phải ngôi sao, thậm chí chỉ là những người không ai thèm ngó đến trước khi sang Newcastle.
Kieran Trippier là một bản hợp đồng quan trọng, một tuyển thủ Anh từng vô địch Liga với Atletico Madrid. Nhưng Newcastle không mua anh theo kiểu đặt đống tiền lên bàn và mời mọc bằng lương khủng. Họ lặng lẽ thương thảo khi nghe nói hậu vệ này muốn hồi hương trong khi các đội khác im lặng. Trippier thậm chí không có điều khoản giải phóng hợp đồng nếu đội bóng xuống hạng.
Câu chuyện tương tự với cầu thủ làm bóng người Brazil Bruno Guimaraes, và trung vệ Bỉ Sven Botman. Họ là biểu tượng của chính sách tuyển mộ ở Newcastle: đặt tài năng lên trên hết. Bộ đôi này còn rất nhiều năm tháng đỉnh cao phía trước và nhiều tiềm năng chưa khai phá. Tương lai không phải lý lẽ để đội bóng mua bằng mọi giá, bởi cả hai có giá vừa phải, không phá vỡ chuẩn chung của thị trường chuyển nhượng.
Chris Wood là trường hợp trái ngược. Sẽ khó có đội nào khác kích hoạt điều khoản giải phóng 29 triệu USD giữa tiền đạo này với Burnley. Nhưng vào tháng 1/2022, Wilson chấn thương, Newcastle cần một tiền đạo sẵn sàng thế chỗ ngay và đành mua Wood, dù anh, ở tuổi 30, không phải lựa chọn cho tương lai. Giá của Isak thậm chí chát hơn nhiều, nhưng tiền đạo Thuỵ Điển gia nhập ở một thời điểm khác, khi Wilson chơi kém. Newcastle đã đổi mục tiêu và hành động.
Howe đến Newcastle cùng giai đoạn Aston Villa bổ nhiệm Steven Gerrard. So sánh không phải lúc nào cũng hay, nhưng cũng nên nhớ lại hoàn cảnh khi đó. Howie không hứa hẹn một tên tuổi lớn kiểu Philippe Coutinho mà Gerrard có. Nhưng giờ Gerrard đã bị sa thải, thay bằng Unai Emery, người đã từ chối ghế nóng ở St James’ Park trước khi Howe nhận nó.
Bổ nhiệm một người như Howe có vẻ không phải cách mà những ông chủ Arab lắm tiền hay làm. Họ có thể chọn một HLV ngôi sao và lập tức chi đậm để mang những cầu thủ danh tiếng về đây, một cách hét tướng lên rằng đội bóng này nay đã khác với một ông chủ mới. Nhưng Howe, với sự khiêm tốn của ông, khiến Newcastle biến chuyển theo cách mà ít người hình dung nhất. Không phải một cầu thủ nổi tiếng mà là một đội bóng đoàn kết từ những tên tuổi trung bình.
Sân tập CLB đang được cải tạo từ nền tảng nghèo nàn mà Ashley để lại. Cấu trúc đội bóng cũng được nâng cấp dần. Khi Darren Eales nhận chức Giám đốc Điều hành vào tháng 8 năm nay cùng bộ sậu bốn người. Con số này ở những đội lớn nhất là 250. Newcastle tin họ có thể phát triển đến mức đó, nhưng phải từ từ. Đội bóng này không hề “tự giới hạn” họ mà muốn xây dựng dần từ cơ sở hạ tầng, chất lượng nhân viên, tài chính mạnh khỏe – tức là rất khác với dự đoán “thích gì mua nấy” của Klopp nhiều tháng trước.
Vòng 12 Ngoại hạng Anh mùa trước cũng là 12 trận đầu tiên của Howe tại đội bóng. Họ hòa Brentford 3-3, với Schar, Willock, Joelinton và Wilson đá chính, rơi xuống cuối bảng xếp hạng. Và cũng sau 12 trận mùa này, cũng với nòng cốt đó, hãy xem họ đang đứng ở đâu. Họ đã hòa cả Man City lẫn Man Utd, thua ở những giây cuối trước Liverpool và vừa thắng Tottenham. Sự nâng cấp là không thể phủ nhận. Nhưng không phải nhờ tiền.
Những gì tập thể Newcastle đang làm dường như muốn chống lại những nhận xét mỉa mai và có phần cay nghiệt của Klopp. Họ có chiếc ví không đáy. Họ có thể mua bất cứ thứ gì mình muốn. Nhưng họ thăng tiến trên sân bóng không chỉ nhờ tiền. Nó còn hơn cả sự giàu có rất nhiều.
Đỗ Hiếu (theo The Althetic)