Người “mở cõi”
Không giống như Belarus – một quốc gia Trung Á có vai trò lớn với môn tennis, Kazakhstan hoàn toàn “nhỏ bé” trên bản đồ thế giới banh nỉ. “Đặc sản” thể thao của quốc gia này là bóng chuyền, với những VĐV đẹp hơn cả nàng thơ như Tatyana Demyanova, Sabina Altynbekova…
Thế nhưng vào tháng 7/2022, một kỳ tích đến với làng quần vợt Kazakhstan. Trong trận chung kết đơn nữ Wimbledon, tay vợt trẻ Elena Rybakina xuất sắc đánh bại Ons Jabeur 2-1 để trở thành tay vợt Kazakhstan đầu tiên chinh phục một giải Grand Slam. Hiển nhiên rồi, đó không chỉ là kỳ tích của riêng Rybakina, mà với cả nền thể thao quốc gia Trung Á này.
Trong thời khắc chạm tay đến vinh quang, người ta thấy Rybakina chạy về phía khán đài, ôm trầm lấy một người đàn ông trung niên. Với giới mộ điệu tennis, người đàn ông ấy không hề xa lạ, mà thậm chí còn là một vị anh hùng. Ông là Bulat Utemuratov.
Ông Utemuratov hiện đang giữ chức Chủ tịch Liên đoàn quần vợt Kazakhstan. Nhưng hơn hết, vị tỷ phú này đang sở hữu khối tài sản khổng lồ. Theo thống kê từ Forbes tháng 10/2022, tỷ phú Bulat Utemuratov có trong tay khối tài sản 2,6 tỷ USD.
Bulat Utemuratov mang trong mình niềm đam mê tuyệt vời với môn quần vợt. Cách đây 15 năm, ông Bulat bắt tay vào công cuộc nâng tầm cho nền thể thao Kazakhstan, chí ít là trong môn tennis. Sự đầu tư của vị tỷ phú này kể từ năm 2007 đến nay là không ngừng nghỉ.
Chính Bulat đã nâng tầm cho giải Astana Open, biến thành phố thủ đô của Kazakhstan trở thành trung tâm tennis thế giới trong thời gian diễn ra giải ATP 500. Năm nay, giải đấu đã quy tụ những ngôi sao tennis lớn nhất thế giới. Novak Djokovic, Carlos Alcaraz, Daniil Medvedev, Stefanos Tsitsipas đã thi đấu tại đây, và họ hứa hẹn sẽ còn trở lại trong các năm kế tiếp.
Sự khác biệt của ngài tỷ phú
Ngày nay, chuyện các tỷ phú đầu tư vào một CLB thể thao để thỏa niềm đam mê của mình chẳng hề hiếm gặp. Trong môn bóng đá, giới tỷ phú Trung Đông đang biến những Man City, PSG, Newcastle thành gã khổng lồ mới nổi, từng bước phá bỏ những giá trị cũ. Nhưng PSG, Man City, Newcastle hay bóng đá nói chung với các tỷ phú này chỉ đơn thuần là một cuộc chơi, một món đồ chơi ưa thích.
Nhưng với Bulat Utemuratov, ông chọn lối đi bền vững cho cả một nền thể thao. Quần vợt Kazakhstan nhờ vậy đang thu về những trái ngọt. Điều đáng ngạc nhiên, ông Bulat chỉ thực sự yêu thích quần vợt sau tuổi 30. Trước đó, người ta thấy vị doanh nhân thuộc hàng danh gia vọng tộc này chơi bóng đá và bóng bàn.
Tỷ phú Utemuratov chỉ thực sự chú tâm đến tennis vào những năm 90 của thế kỷ 20, khi cộng đồng doanh nhân Kazakhstan hậu Xô viết trở nên yêu thích môn thể thao này. Trước đó, tennis là môn thể thao quý tộc, bởi chỉ có một số ít sân tennis trên lãnh thổ Kazakhstan, và chi phí duy trì niềm đam mê này là rất lớn.
Niềm đam mê cũng như khoản đầu tư không tiếc tay từ ông Bulat đã khơi dậy tình yêu tennis với cả một nền thể thao. Đến trước năm 2007, Liên đoàn quần vợt Kazakhstan gần như phá sản. Người dân quốc gia này không xem, không yêu thích và cũng không chơi tennis. Khi đó, ông Utemuratov đã bàn bạc với các doanh nhân khác về sứ mệnh của họ, những con người có đủ khả năng cứu rỗi môn thể thao từng thuộc về tầng lớp quý tộc này.
Ngay lập tức 200 triệu USD được vị doanh nhân chi ra, cùng với đó là một bản kế hoạch dài hạn. 38 trung tâm đào tạo quần vợt được xây dựng và đi vào hoạt động trên 17 khu vực khắp cả nước. Hàng trăm HLV được đào tạo bài bản từ châu Âu, và khi trở về, họ mang trong mình sứ mệnh phổ cập môn thể thao từng chỉ thuộc về tầng lớp quý tộc.
Bulat Utemuratov không cần những danh hiệu nhỏ tức thời, cái ông hướng tới là những Grand Slam danh giá, là kỳ tích của làng quần vợt Kazakhstan, và hơn hết là hình thành một thế giới quan cho người dân nước này, để những đứa trẻ Kazakhstan lớn lên cũng yêu và chơi quần vợt. Phải mất 15 năm để Bulat hiện thực hóa giấc mơ, với kỳ tích của Elena Rybakina tại Wimbledon 2022.
Thành tựu đáng tự hào
Tính đến năm 2007, trên toàn lãnh thổ Kazakhstan chỉ có 1.800 VĐV tennis chuyên và không chuyên, 32 nhân viên trụ sở liên đoàn, 70 HLV. Đến nay, đã có một sự thay da đổi thịt đáng kinh ngạc khi có tới hơn 32.000 VĐV tennis ở quốc gia này.
Ông Utemuratov quan niệm, quần vợt là một phiên bản vật lý của cờ vua, đòi hỏi sự linh hoạt, trí tuệ cao, sự tập trung tối đa và cải thiện thể thao liên tục. Do đó, vị tỷ phú này hướng tới mục tiêu lớn lao là nâng cao thể chất cho người dân Kazakhstan nói chung và các VĐV tennis nói riêng.
Tỷ phú Utemuratov đặc biệt ra sao?
Sau khi Liên Xô sụp đổ, ông Utemuratov là đặc phái viên kinh tế của Kazakhstan tại châu Âu và Liên hợp quốc. Vị tỷ phú này được giao nhiệm vụ lãnh đạo của một trong những tổ chức tài chính hàng đầu Kazakhstan. Hơn hết, ông đóng vai trò phụ tá đặc biệt của Tổng thống lúc bấy giờ là Nursultan Nazarbayev.
Sức mạnh tài chính đã giúp ông Bulat nhanh chóng liên hệ, kết nối với các trung tâm tennis hàng đầu thế giới. Hiện tại Học viện Nadal của Rafael Nadal cũng góp phần giúp đỡ, hỗ trợ cho sự đi lên của quần vợt Kazakhstan. “Ông vua sân đất nện” là một trong những thần tượng của tỷ phú Utemuratov.