Tháng 5/2014, Kylian Mbappe và các bạn cùng lớp học bóng đá 15 tuổi ở AS Monaco được giao bài tập thiết kế một bìa tạp chí có hình ảnh của họ. Các giáo viên muốn những cầu thủ nhí suy ngẫm về tương lai, để xem tụi nhỏ ước mơ gì.
Mbappe nhanh chóng nảy ra một ý tưởng. Anh lấy nền của tạp chí Time, chọn ảnh anh ngồi ở chính giữa, đầu hơi nghiêng sang một bên, hai tay đan nhau dưới cằm. Tiêu đề chính của trang là: “Bậc thầy”. Ngoài ra, anh viết những tiêu đề nhỏ hơn như “cầu thủ trẻ hay nhất thế giới”, “tương lai của bóng đá” và “trụ cột đội tuyển Pháp”.
Bốn năm sau, Mbappe xuất hiện trên trang bìa của tạp chí Time chính hiệu. Ở tuổi 19, anh giúp Pháp vô địch World Cup, và cũng là cầu thủ tuổi teen đầu tiên ghi bàn trong một trận chung kết kể từ Pele. Mbappe được coi là cầu thủ trẻ hay nhất, và đại diện cho tương lai bóng đá.
Khi nhìn lại hình ảnh do chính anh thiết kế, Mbappe nói: “Thật điên rồ”. Anh cũng nhắc lại câu nói này mỗi khi mô tả về sự nghiệp của bản thân. “Ở tuổi 15, đứa trẻ nào cũng có ước mơ. Nhưng khi ước mơ thành hiện thực chỉ sau vài năm, quả là điên rồ”.
Mbappe đã đặt ra mục tiêu như thế từ khi còn là cầu thủ trẻ tiềm năng ở Bondy, ngoại ô Paris. Đó là lý do anh đã học nhiều ngôn ngữ từ thuở thiếu niên, để chuẩn bị cho cơ hội thi đấu quốc tế. Đó cũng là lý do anh và gia đình chọn Monaco để ra mắt sự nghiệp, dù được nhiều đội bóng lớn hơn theo đuổi.
Trong môi trường đó, Mbappe luôn có chút khác biệt so với những học viên khác. Các giáo viên nhận xét anh “thông minh, tác phong đĩnh đạc, tự tin và trưởng thành trước tuổi”. Khi làm một bài tập phỏng vấn ở tuổi 16, Mbappe thực hiện tốt đến nỗi một giáo viên nhận xét rằng: “Cứ như thể cậu ấy đã được phỏng vấn suốt 10 năm qua”.
Mbappe đã lọt vào mắt xanh của những CLB lớn, nhiều năm trước khi thành cầu thủ chuyên nghiệp. Ở tuổi 14, anh được Real Madrid mời đến tập huấn một tuần ở Tây Ban Nha. Do không được phép ký hợp đồng với một cầu thủ còn quá trẻ ở nước ngoài, Real vẫn trải thảm đỏ đón Mbappe. Họ cử huyền thoại bóng đá Pháp Zinedine Zidane lái chiếc xe thể thao đưa Mbappe đến tham quan đại bản doanh đội bóng. Cầu thủ nhí cũng được nhìn các ngôi sao đội một Real tập luyện và thi đấu.
Quyết định quan trọng đầu tiên trong sự nghiệp Mbappe là ký hợp đồng với Monaco. Đội bóng này có truyền thống khai phá và phát triển những tài năng trẻ. Anh ra mắt đội một ở tuổi 16, góp công không nhỏ giúp đội vào bán kết Champions League hai năm sau. Mbappe gia nhập PSG ở tuổi 18, thành cầu thủ đắt giá thứ hai lịch sử.
Mbappe gặp HLV Unai Emery, khi ông còn dẫn dắt PSG, để đưa ra một số đề nghị. Anh muốn HLV người Tây Ban Nha không đối xử với anh như một cầu thủ 18 tuổi, mà phải bình đẳng như những người khác. Emery cũng phải hứa rằng không được loại Mbappe khỏi đội hình chính sau một trận đấu anh chơi kém. Ông phải để cầu thủ này có cơ hội sửa sai và vượt qua khó khăn. Emery đồng ý nhưng lời hứa đó không quan trọng, bởi Mbappe gần chưa chẳng bao giờ chơi một trận tệ.
Emery hiểu rằng những cầu thủ trẻ triển vọng từng không thể phát triển vì nghi ngờ khả năng của bản thân. Nhưng ông tin chắc rằng Mbappe không bao giờ như thế. “Mbappe đã lên kế hoạch cho sự nghiệp ở tuổi 18”, ông nói. “Cậu ấy sẽ ký hợp đồng năm năm rồi quyết định các bước tiếp theo”.
Mbappe thừa nhận rằng từ khi còn trẻ, ước mơ của anh cũng chưa từng có giới hạn. “Tôi luôn tự nhủ đừng bao giờ đặt ra giới hạn cho bản thân”, anh nói.
Tham vọng của Mbappe thành hiện thực với chức vô địch World Cup, và hợp đồng mới trị giá 250 triệu USD với PSG để ở lại đội bóng. Anh cũng bắt đầu lấn sang các hoạt động kinh doanh và thiện nguyện.
Mbappe đã thành lập một quỹ riêng, dành cho những đứa trẻ ở Paris. Anh cũng theo dõi những hoạt động kinh doanh và thiện nguyện của những ngôi sao bóng đá khác. Chẳng hạn Marcus Rashford từng tạo ra một chiến dịch gây sức ép lên chính phủ Anh để cung cấp bữa ăn miễn phí ở trường học cho trẻ em. Mbappe cũng coi ngôi sao bóng rổ LeBron James là hình mẫu và bạn tâm giao về kinh doanh và từ thiện.
Mbappe cũng lên tiếng nhiều hơn để chống lại nạn phân biệt chủng tộc trong bóng đá. Anh từng công khai chỉ trích Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Pháp về những vấn đề chủng tộc. “Tôi luôn sẵn sàng giúp đỡ những nạn nhân của phân biệt chủng tộc”, anh nói.
Mbappe còn mở một doanh nghiệp có điểm giống với công ty giải trí do James thành lập năm 2020. Chuyện này không phải tình cờ, khi Mbappe từng nhận được những lời khuyên từ James khi gặp nhau ở một sự kiện do Nike tổ chức bốn năm trước.
Để hiểu nhiều hơn về dự án của Mbappe, bố mẹ anh đã cùng nhóm luật sư đến Mỹ nhiều tuần trong năm 2021. Mbappe không thể đi cùng vì tập trung giúp PSG vô địch Pháp và đoạt danh hiệu “Cầu thủ hay nhất giải” ba mùa liên tiếp. Nhưng anh theo dõi chuyến công tác của đoàn, và liên tục hỏi thêm về thông tin xoay quanh chuyến đi. Mbappe quan tâm tới dự án của anh nhiều đến nỗi những lãnh đạo công ty đối tác lớn phải ấn tượng.
Chẳng hạn Mbappe từng đến California để họp tại trụ sở Electronic Arts (EA). EA đã sản xuất trò chơi điện tử nổi tiếng FIFA, và năm nay họ chọn Mbappe làm hình ảnh đại diện cho trò chơi.
Phó chủ tịch EA Sports David Jackson có mặt trong cuộc họp với Mbappe. Ông cho biết không có nhiều VĐV sẵn sàng tham gia các cuộc họp, và sau đó “thảo luận rồi điều chỉnh những yếu tố trong chiến lược kinh doanh”. Jackson còn nghĩ rằng không nhiều người nhìn xa trông rộng như Mbappe, khi anh cân nhắc về các lựa chọn, háo hức về tiềm năng vươn tới toàn cầu, hay hình ảnh trong mắt công chúng.
Mbappe và các đối tác đã quyết định rằng công ty của anh sẽ có tầm nhìn vượt ra khỏi bóng đá. Một trong những dự án đầu tiên của anh là về cuộc sống của những người tị nạn Syria.
Công ty của anh là khởi đầu cho nỗ lực để lại di sản, sau khi kết thúc sự nghiệp. Anh không muốn làm một “anh chàng chỉ biết sút bóng, rồi kết thúc sự nghiệp, lấy tiền để đi du thuyền”. “Tôi muốn nhiều hơn thế”, anh nói. “Mọi người có thể nghĩ tôi làm quá nhiều thứ ngoài lề và hãy tập trung chơi bóng. Nhưng không, tôi nghĩ thế giới đã thay đổi”.
Dù anh làm gì, mọi người sẽ tiếp tục xác định vị thế của Mbappe dựa trên thành tích trong bóng đá. Mbappe sẽ chơi ra sao và ở đâu?
Cho đến trước khi Mbappe gia hạn với PSG tháng 5/2022, mọi người vẫn đinh ninh anh sẽ sang Real Madrid. Hè 2021, Mbappe ngừng đàm phán gia hạn với PSG. EA Sports cũng đã lên kế hoạch cho Mbappe ra đi hè 2022. Họ đã chuẩn bị sẵn hình ảnh đại diện cho FIFA phiên bản mới, là Mbappe trong màu áo Real.
Nhưng với dòng vốn từ Qatar, PSG đã tham gia cuộc chiến. Họ từ chối đề nghị tới 200 triệu USD từ Real hè 2021, dù có nguy cơ mất trắng Mbappe sau một năm.
Khi Real trở lại hè 2022 với gói hợp đồng lớn nhất lịch sử, PSG phản công lần cuối, với sự trợ giúp của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Tổng thống muốn Mbappe thành hình ảnh biểu tượng quốc gia, ít nhất trong vài năm nữa. Anh có cơ hội thành người hùng PSG và bóng đá Pháp.
Việc một người đứng đầu quốc gia can thiệp vào sự nghiệp một cầu thủ bóng đá có lẽ chỉ có một tiền lệ. Năm 1961, chính phủ Brazil thông qua điều luật chỉ định Pele là “kho báu quốc gia”, cũng là tài sản văn hoá quan trọng đến mức không thể để ông ra khỏi đất nước. Dù được nhiều đội bóng lớn ở châu Âu theo đuổi, Pele vẫn ở lại.
Macron không làm nhiều đến mức ấy, nhưng lời nói của ông đủ để Mbappe thay đổi quyết định. “Tôi chưa từng tưởng tượng sẽ nói chuyện với Tổng thống về tương lai sự nghiệp”, Mbappe nói. “Chuyện đó thực sự điên rồ. Ông ấy nói với tôi rằng: ‘Tôi muốn cậu ở lại, vì cậu rất quan trọng với đất nước'”.
Macron hiểu rằng Mbappe sẽ đầu quân cho Real một ngày nào đó. Nhưng ông muốn tiền đạo 23 tuổi ở lại thêm chút nữa vì anh vẫn còn nhiều thời gian.
Do không có người đại diện, Mbappe thường đưa ra mọi quyết định sau khi trao đổi với hai cố vấn, chính là bố mẹ anh. Nhưng tiền đạo này luôn đưa ra quyết định cuối cùng.
Sau khi Mbappe gia hạn với PSG, các tờ báo đưa tin rằng số tiền từ Qatar quá lớn khiến anh không thể cưỡng lại. Bên cạnh lương thưởng, họ còn trả cho anh phí lót tay kỷ lục 125 triệu USD. Nhưng Mbappe khẳng định khoản tiền đó không phải nguyên nhân để anh tái ký. “Dù đi đâu, tôi cũng sẽ kiếm được số tiền như thế”, anh nói.
Vị thế của Mbappe tại PSG đã khác. PSG dành cho Mbappe một vai trò lãnh đạo, với tiếng nói có ảnh hưởng hơn hai ngôi sao khác Lionel Messi và Neymar. Mọi người bắt đầu chú ý đến cái tôi của Mbappe. Anh ngừng chạy khi không được chuyền bóng hay tranh Neymar quyền sút phạt đền. Mới đây, HLV Christopher Galtier đăng đàn tuyên bố Mbappe sẽ sút phạt đền cho PSG trong tương lai, dù tỷ lệ thành công của anh đứng sau Neymar, Sergio Ramos và Messi.
Mbappe cảm thấy khó chịu vì mọi người cho rằng điều kiện để anh gia hạn là quyền chọn HLV và đồng đội. “Đó không phải công việc của tôi”, anh nói. “Tôi không giỏi làm những điều đó, mà chỉ giỏi thi đấu trên sân cỏ”.
Dù đã quyết định ở lại Pháp thêm ba năm, Mbappe vẫn bị Real hấp dẫn. Khi hợp đồng hiện tại kết thúc, anh mới 26 tuổi. Và có cảm giác Qatar chi hàng tỷ USD cũng sẽ không thay đổi được quyết định của anh. “Tôi chưa từng chơi cho Real, nhưng có vẻ đội bóng này giống như một mái nhà hay gì đó tương tự”, anh nhấn mạnh.
Lúc này Mbappe đang tập trung củng cố vị thế biểu tượng bóng đá Pháp, và bảo vệ chức vô địch World Cup. Anh cũng muốn giúp PSG lần đầu đăng quang Champions League. Anh muốn thay thế Messi và kình địch Cristiano Ronaldo để thành cầu thủ hay nhất thế giới. Anh cho rằng danh hiệu tập thể là trên hết, nhưng số giải Quả Bóng Vàng cũng có ý nghĩa lớn.
“Tôi nghĩ rằng mình sắp đoạt Quả Bóng Vàng”, anh nói. “Tôi mơ ước về mọi thứ và không có giới hạn. Ronaldo và Messi sẽ dừng lại. Và chúng ta phải tìm ra một người mới, thế hệ mới”.
Mbappe cho biết điều duy nhất khiến anh tiếc nuối là trưởng thành quá nhanh. Anh tự coi bản thân là người bình thường, làm những điều bình thường. Nhưng trở thành bảo vật quốc gia ở tuổi 23 không có gì bình thường. Anh luôn di chuyển cùng đoàn tuỳ tùng, ăn ở nhà hàng không có bóng người và bên cạnh những vệ sĩ. “Tôi luôn mơ ước về một cuộc sống bình thường”, anh nói, “Nhưng tôi vẫn biết ơn cuộc sống hiện tại”.
Xuân Bình (theo NYTimes)