Cuộc khủng hoảng đến từ Trung Quốc
Giải WTA Finals 2022 đang diễn ra ở Fort Worth, tiểu bang Texas, Hoa Kỳ. Đây là giải đấu của 8 tay vợt nữ xuất sắc nhất năm. Tuy vậy, bao trùm lấy nó là những mối âu lo.
Hiếm khi nào kể từ khi WTA thành lập năm 1973 đến nay, hiệp hội này lại phải đối diện với nhiều khó khăn đến thế. Nóng hổi nhất, đó là câu chuyện tài chính.
Thực ra, WTA bất đắc dĩ mới đưa giải WTA Finals đến Texas. Kế hoạch dài hơi của Hiệp hội Quần vợt nữ là tổ chức giải đấu tại Thâm Quyến (Trung Quốc), với hợp đồng kéo dài đến năm 2028.
Quốc gia đông dân nhất thế giới này đã đầu tư 500 triệu USD vào quần vợt nữ, bao gồm 14 triệu USD tiền thưởng cho giải WTA Finals mỗi năm. Thế nhưng, vụ lùm xùm liên quan đến việc tay vợt Peng Shuai từng đăng tải một bài viết về việc cô bị một cựu quan chức tấn công tình dục vào tháng 11/2021. Bài viết xuất hiện trên tài khoản Weibo mang tên Peng Shuai, một nền tảng truyền thông mạng xã hội hàng đầu Trung Quốc, nhưng đã bị xóa trong vòng chưa đầy 30 phút. Peng Shuai nói với L’Equipe rằng chính cô đã xóa bài đăng đó.
Cùng với việc bài viết nhanh chóng bị xóa bỏ khỏi hệ thống mạng, Peng Shuai cũng bặt vô âm tín suốt gần 3 tuần. Điều này đã làm dấy lên một làn sóng phản đối dữ dội trong làng banh nỉ thế giới.
Steve Simon, GĐĐH của WTA đã không thể liên lạc với Peng Shuai, đồng thời cũng không đảm bảo được an toàn cho tay vợt này. Vì thế, WTA sau đó đã quyết định ngừng toàn bộ kế hoạch liên quan đến các tay vợt nữ tại Trung Quốc, bao gồm hủy địa điểm tổ chức WTA Finals.
Chấm dứt hợp tác với quần vợt Trung Quốc đồng nghĩa WTA mất đi một nguồn tài chỉnh khổng lồ. Chưa bao giờ hiệp hội của nữ lại đối diện với cuộc khủng hoảng tài chính lớn như hiện tại.
Trong khó khăn luôn manh nha cơ hội
Thực ra, những dự cảm về một năm 2022 nhiều khó khăn với WTA đã sớm đến. Tay vợt số 1 thế giới năm 2021 Ashleigh Barty chinh phục Australian Open vào tháng 2, trở thành tay vợt Australia đầu tiên tính cả nam và nữ kể từ Chris O’Neil năm 1978, đăng quang ở kỳ Grand Slam trên sân nhà.
Thế nhưng vào ngày 25/3, tay vợt khi đó mới 25 tuổi này bất ngờ nói lời chia tay tennis khi đang ở trên đỉnh thế giới 114 tuần liên tiếp. Việc mất đi tay vợt số 1 đã tạo điều kiện để một tay vợt trẻ khác bước ra ánh sáng – Iga Swiatek. Sau này, khi đăng quang Pháp mở rộng, tay vợt 21 tuổi người Ba Lan phải thừa nhận rằng thành công chỉ đến với cô sau khi Barty rời đi.
Và quả thực Swiatek đã tận dụng quá tốt bối cảnh mới. Cô gái trẻ người Ba Lan giành 37 trận thắng liên tiếp, trở thành “độc cô cầu bại” suốt từ tháng 2 đến tháng 6, chinh phục Indian Wells, Miami, Rome và Pháp mở rộng. Đến mùa Thu, Swiatek gặt hái Grand Slam thứ hai trong năm, sau khi đăng quang ở Mỹ mở rộng.
Nhưng đây quả thực là năm của những cuộc chia ly. Tuyên bố giải nghệ của Serena Williams khiến đa phần tiếc nuối, nhưng đám đông cũng hiểu rằng thời của huyền thoại người Mỹ thực sự đã qua. Mới đây, Serena bất ngờ mở ra cánh cửa vào sự trở lại trong năm 2023, nhưng cũng thật khó để trông đợi điều thần kỳ ở bộ đôi chị em nhà Williams, Serena và Venus.
Để đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính chưa từng có, WTA buộc phải tìm ra hướng đi mới, đến với những thị trường lạ lẫm. Vào năm ngoái, Chủ tịch Micky Lawler phải vất vả đưa WTA Finals đến Guadalajara (Mexico), sau khi bể kèo ở Trung Quốc. Năm nay, sân Dickies Arena với sức chứa 14.000 chỗ ngồi ở Fort Worth được lựa chọn.
Hơn nữa, WTA đang tìm đến với những mối làm ăn lâu dài và uy tín hơn. Hologic, tập đoàn y tế lớn tại Massachusetts trở thành nhà tài trợ chính của hiệp hội. WTA cũng không vì khó khăn tài chính mà dễ dàng chấp thuận những bản hợp đồng gây tranh cãi. Gói đầu tư đến từ các quỹ tài chính của Saudi Arabia bị loại bỏ, khi nó không đảm bảo cho tương lai bền vững của tổ chức này.
Bên cạnh đó, WTA sẽ trao 20% cổ phần cho CVC Capital Partners – một Công ty tư vấn đầu tư và cổ phần tư nhân của Luxembourg đang từng bước hoàn thành bản cam kết đầu tư 150 triệu USD vào tennis nữ. Về cơ bản, năm 2022 khó khăn sẽ trở thành tiền đề để WTA hướng đến một tương lai tươi sáng.
Thiệt thòi ở WTA Finals 2022
Nếu không có scandal liên quan đến tay vợt nữ Peng Shuai, các giải WTA Finals từ năm 2019 đến 2028 sẽ có khoản đầu tư 14 triệu USD. Thế nhưng, sau khi lâm vào cuộc khủng hoảng tài chính, WTA chỉ có thể trao tổng giải thưởng ở giải đấu danh giá của 8 tay vợt nữ với tổng giá trị 5 triệu USD, tức hơn 1/3. Một cây vợt có thể giành được tới 1.500 điểm và 1,68 triệu USD nếu bất bại tại nội dung đánh đơn ở WTA Finals năm nay.
Nỗ lực thu hẹp bất bình đẳng nam và nữ
Nền tảng tài chính của quần vợt nam bao giờ cũng tốt hơn các tay vợt nữ, đặc biệt là khi Hiệp hội Quần vợt Chuyên nghiệp nam (ATP) làm ăn tốt hơn hẳn nhờ vào việc sở hữu các tay vợt danh tiếng như Djokovic và Nadal.
Nếu như tại các giải Grand Slam, tiền thưởng của tay vợt nam và nữ được chia đều thì ở các giải Masters, điều đó không tồn tại. Ở Rome, Djokovic – nhà vô địch đơn nam giành 900.000 USD. Thế nhưng nhà vô địch của nữ – Iga Swiatek (ảnh) chỉ giành được chưa đến một nửa. Mục tiêu của WTA trong năm 2023 là thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng giữa các tay vợt nam và nữ.